21.03.25 koordynowana przez Komisję Europejską sieć współpracy w zakresie ochrony konsumentów (CPC) opublikowała dokument “Kluczowe zasady dot. walut wirtualnych w grach”. I nie jest to skutek działań dużych graczy na rynku gier.
Impulsem do opracowania tych zasad była szwedzka gra MMO o koniach – Star Stable Online.
W marcu 2024 r. Szwedzka Agencja Konsumencka złożyła skargę przeciwko Star Stable Entertainment. Zarzuty dotyczyły dark patterns stosowanych wobec dzieci.
Czym są dark patterns?
To techniki stosowane w projektowaniu interfejsów użytkownika, które wykorzystują psychologiczne skłonności i błędy poznawcze użytkowników. Ich celem jest zmanipulowanie użytkowników w taki sposób, aby podejmowali decyzje, których by nie podjęli, gdyby w pełni rozumieli sytuację.
Czyli działania korzystne dla firmy i niekonieczne korzystne dla Ciebie.
Co wykazała analiza sieci CPC?
Okazało się, że Star Stable Entertainment AB stosowała w swojej grze agresywne taktyki, które naruszały unijne przepisy dot. ochrony konsumentów, w tym:
- bezpośrednie apele do dzieci, zachęcające je do zakupu waluty lub przedmiotów w grze
- techniki wywierania presji na zakup – FOMO, które miały na dzieci ogromny wpływ
- brak jasnych i przejrzystych informacji dostosowanych do dzieci na temat cen wirtualnej waluty w grze, wskutek czego gracze wydawali więcej, niż chcieli
- brak odpowiedniego poinstruowania influencerów promujących grę, aby Ci np. nie stosowali wobec na dzieci swoich technik marketingowych i informowali o ryzyku finansowym związanym z zakupami
To ostatecznie doprowadziło do formalnych działań na szczeblu UE.
Epic Games vs. FTC – przykład dark patterns w branży
Epic Games vs. FTC – przykład dark patterns w branży
FTC [Federalna Komisja Handlu w USA] jakiś czas temu poinformowała o wysyłce konsumentom ponad 72 MLN dolarów refundacji w związku z niedozwolonymi praktykami Epic Games. Mimo, że sprawa miała swój początek kilku lat temu, to jest warta przypomnienia.
O co poszło?
O grę Fortnite. A konkretniej o dark patterns wykorzystywane przez twórców gry właśnie w zakresie rozliczeń z graczami.
FTC zarzuciło Epic Games:
- użycie w Fortnite “nieintuicyjnej, niespójnej i mylącej konfiguracji przycisków”
Wskutek czego graczom były naliczane opłaty za niechciane przedmioty. Wystarczyło przypadkowe naciśnięcie jednego przycisku.
Przykłady naliczania opłat:
- podczas próby wybudzenia gry ze stanu uśpienia
- gdy gra się ładowała [ekran ładowania]
- przez naciśnięcie sąsiedniego przycisku podczas próby jedynie podglądu przedmiotu
- blokowanie niektórym użytkownikom dostępu do treści, za które zapłacili – oczywiście wtedy, gdy zaczęli składać reklamacje dot. niechcianych zakupów
- pozwalanie dzieciom na generowanie nieautoryzowanych opłat bez jakiejkolwiek kontroli rodzicielskiej.
Ostatecznie doszło do ugody.
Epic Games zostało:
- zobowiązane do zapłaty 245 MLN USD w zakresie zarzutów dotyczących “dark patterns” i nielegalnych praktyk rozliczeniowych
- ukarane grzywną w wysokości 275 MLN USD [kara dot. oddzielnej sprawy – naruszenia COPPA i bezprawnego zbierania danych dzieci poniżej 13 r.ż.]
Łącznie do zapłaty: 520 MLN USD
Co nowe wytyczne oznaczają dla game developerów?
Co nowe wytyczne oznaczają dla game developerów?
Nie jest to nowa obowiązująca regulacja tylko wytyczne/zalecenia (guidelines). Ale opierają się na istniejących przepisach dot. konsumentów. Dlatego są dla developerów wskazówką w jaki sposób odpowiednie organy będą interpretować i egzekwować istniejące dyrektywy.
Zatem game developerzy przy tworzeniu gier [zwłaszcza F2P] powinni:
- Jasno określić cenę treści/usług cyfrowych w grze
Musi być podana:
- w walucie realnej (np. EUR, PLN)
- w sposób jasny i zrozumiały, nawet jeśli płatność odbywa się za pomocą waluty wirtualnej
- Unikać praktyk zaciemniających koszt zakupu (np. poprzez skomplikowane systemy walutowe)
- Przekazać pełną i zrozumiałą informację dot. transakcji
- Unikać praktyk zmuszających do zakupu niechcianej waluty wirtualnej
Mechanika gry nie powinna zmuszać graczy do wydawania więcej realnych pieniędzy na walutę wirtualną, niż jest to konieczne do zakupu wybranej treści/usługi.
- Informować graczy o prawie do odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni
Plus gracz powinien mieć możliwość jego wykonania, w tym w odniesieniu do niewykorzystanej waluty wirtualnej.
- Tworzyć grę w taki sposób, aby uwzględniać i nie wykorzystywać podatności różnych grup konsumentów (zwłaszcza dzieci).
- Udostępniać regulaminy gry i warunki zakupu sformułowane prostym i zrozumiałym językiem.
To ostatnie mogę za Ciebie zrobić ja 😉
Dlatego jeśli potrzebujesz wsparcia – pisz na: kontakt@kancelariakansy.pl
Źródło zdjęcia: Simon
Teksty umieszczone na Linkedin lub mojej stronie internetowej mają charakter wyłącznie edukacyjny. Proszę nie traktuj ich jako porady prawnej w konkretnej sprawie. Sposób stosowania przepisów może się znacznie różnić w zależności od danej sytuacji. Informacje zawarte w artykułach nie dotyczą konkretnej sprawy a każdy stan faktyczny wymaga odrębnej analizy prawnej.
